۱۵ فروردین۱۳۲۰ – ۴ آوریل۱۹۴۱:
پروین اعتصامی بانوی بزرگ شعر و ادب ایران درگذشت.
پروین اعتصامی در ۲۵اسفند ۱۲۸۵ درتبریز بدنیا آمد و ادبیات فارسی و عربی را نزد پدرش آموخت.
پدرش، یوسف اعتصام‌الملک آشتیانی، از روشنفکران و مترجمان زمان خود بود.
پروین ازسالهای کودکی به‌شعرگفتن پرداخت. شعرهای او در مجله ادبی بهار چاپ می شد.
پروین دردهای مردم را در شعرش انعکاس می‌داد و با فرهنگ تبعیض جنسی و عقب‌نگه‌داشتن زن، به‌ستیز برخاست و در شعرهایش فریاد کرد.
پروین برای مردم محروم شعر می‌گفت که از جملة آنها: «طفل یتیم»، «تهیدست»، «تیره‌بخت», «رنجبر» و «آشیان ویران» می‌باشد.
پروین امیدش به آینده روشن را در شعرهای «آرزوی پرواز» و «نغمه صبح» نشان داد.
او توان بسیار شگرف و بدیعی در استفاده از استعاره و تمثیل برای رساندن نظریاتش داشت.
از پروین اعتصامی بیش از ۵۰۰۰بیت شعر در قالب قصیده و غزل و قطعه باقی مانده. سروده‌های او بازگوکننده درد و رنج مردم است. او بدرستی می‌دانست که سرنوشت تیره رنجبران و درراه‌ماندگان چگونه رقم زده می‌شود و دردها چگونه درمان می‌شوند.
تا به‌کی جان‌کندن اندر آفتاب ای رنجبر
ریختن از بهر نان از چهره آب ای رنجبر
زینهمه خواری که بینی ز آفتاب و خاک و باد
چیست مزدت جز نکوهش یا عتاب ای رنجبر
ریختن از بهر نان از چهره آب ای رنجبر
زینهمه خواری که بینی ز آفتاب و خاک و باد
چیست مزدت جز نکوهش یا عتاب ای رنجبر
از حقوق پایمال خویشتن کن پرسشی
چند می‌ترسی ز هر خان و جناب ای رنجبر
جمله آنان را که چون زالو مکندت خون بریز
و اندر آن خون دست و پایی کن خضاب ای رنجبر
چند می‌ترسی ز هر خان و جناب ای رنجبر
جمله آنان را که چون زالو مکندت خون بریز
و اندر آن خون دست و پایی کن خضاب ای رنجبر
دیو آز و خودپرستی را بگیر و حبس کن
تا شود چهر حقیقت بی‌حجاب ای رنجبر
حاکم شرعی که بهر رشوه فتوی می‌دهد
کی دهد عرض فقیران را جواب ای رنجبر
تا شود چهر حقیقت بی‌حجاب ای رنجبر
حاکم شرعی که بهر رشوه فتوی می‌دهد
کی دهد عرض فقیران را جواب ای رنجبر
آن‌که خود را پاک می‌داند ز هر آلودگی
می‌کند مردارخواری چون غراب ای رنجبر
گرکه اطفال تو بی‌شامند شبها، باک نیست
خواجه تیهو می‌کند هر شب کباب ای رنجبر
می‌کند مردارخواری چون غراب ای رنجبر
گرکه اطفال تو بی‌شامند شبها، باک نیست
خواجه تیهو می‌کند هر شب کباب ای رنجبر
گر چراغت را نبخشیده‌ست گردون روشنی
غم مخور می‌تابد امشب ماهتاب ای رنجبر
غم مخور می‌تابد امشب ماهتاب ای رنجبر
پروین اعتصامی، در جوانی و در سن ۳۵ سالگی بدرود حیات گفت
