۹ اردیبهشت ۱۳۳۰ – ۲۹ آوریل‌: تصویب قانون خلع ید از شرکت نفت انگلیس و ایران

روز نهم اردیبهشت سال ۱۳۳۰ قانون خلع ید از شرکت نفت انگلیس و ایران که توسط کمیسیون نفت مجلس به ریاست دکتر محمد مصدق تنظیم شده بود، به‌رغم کارشکنی‌های دربار و ایادی استعمار و در اثر روشنگری‌های دکتر مصدق و حمایت تمامی اقشار و طبقات مردم ایران، بویژه نفت‌گران جنوب به تصویب نهایی مجلسین رسید. تصویب این قانون پیروزی بزرگی برای جنبش ملی و ضد استعماری مردم ایران به رهبری دکتر مصدق بود که مدت ۶ سال بود از طرف دکتر مصدق بی‌وقفه دنبال میشد. بدنبال تصویب قانون خلع ید، دکتر مصدق - که قبول نخست وزیری خود را که از سوی اکثریت مجلس پیشنهاد شده بود، مشروط به تصویب قانون خلع ید کرده بود- اقدام به تشکیل کابینه خود کرد و روز ۱۳ اردیبهشت سال ۱۳۳۰ دولت خود را به مجلس معرفی کرد و رأی اعتماد گرفت. مصدق در یکی از نطقهای خود گفت: «... اگر در ملتی فداکار و پیشتاز وجود نداشته باشد، نه از عوامل سیاسی روز، نه از مقتضیات و جریانات بین‌المللی و نه از رقابت‌ها و تضادهای سیاسی ممالک بزرگ می‌توان استفاده کرد. این عوامل در آنجا که مردم بیدار و مواظب کار خود بوده که به مسئولیت و وظیفهٌ تاریخی خود آشنایی داشته‌اند ثمربخش شده و مسیر زندگی و سرنوشت میلیونها بشر محروم و فلک‌زده و... را بصورتی معجزآسا عوض کرده است».