۲۵ فروردین ۱۳۳۰– ۱۴ آوریل۱۹۵۱:
صادق هدایت، رمان‌نویس مشهور ایرانی در فرانسه درگذشت.
از صادق هدایت به‌‌عنوان یکی از پیشگامان رمان‌نویسی در ایران یاد می‌کنند که قدمهای اساسی در این‌را ه برداشت.
صادق هدايت در سال ۱۲۸۱ در شهر‌تهران متولد شد و تحصيلات خود را در مدرسه سن‌لويي تهران به‌پايان رسانيد و سپس براي ادامه تحصيلات به‌اروپا رفت.
هدايت به‌گذشته ايران علاقه ويژه‌يي داشت درهمين راستا براي فراگرفتن خط و زبان پهلوي به‌هندوستان رفت. محصول اين‌سفر، ترجمه چندين‌جلد کتاب از زبان پهلوي به‌فارسي بود.
در سال ۱۳۰۹ نخستين مجموعه داستانهاي خود را تحت‌عنوان ”زنده‌بگور“ در تهران به‌چاپ رساند و در سال۱۳۱۴ تحت‌فشار ديکتاتوري رضاخاني و به‌دنبال غيرقانوني شدن گروه ربعه که هدايت و سه تن ديگر از نويسندگان هم‌عصر او عضو آن بودند، رهسپار هندوستان شد. با نوشتن و انتشار بوف‌کور در آنجا توانست بدون دلهره، عقده چندين‌ساله را باز نمايد و بدون هراس از فراشان حکومتي، ناگفتني‌ها را بر زبان آورد.
هدایت، بخشی از داستانهایش را در محکومیت رژیمهای فاسد و ظالم و نشان‌دادن درد و رنج محرومان و تهیدستان نوشته است که از آن جمله‌اند:
”حاجی‌آقا”، ”علویه‌خانم”، ”طلب آمرزش”، ”میهن‌پرست”.
علاوه‌براینها هدایت، دهها داستان، مقاله و کار تحقیقی از خود برجای گذاشته است. .
پيش از هدايت، از داغ و درد مردم در قصه‌ها خبري نبود. او پاي آدمهاي بي‌چهره و ازيادرفته را به‌داستانهاي خود باز کرد و با نيشتر طنزي تلخ، اعماق جامعه را شکافت.
زنده‌ياد دکترساعدي درباره او مي‌گويد:
”هوشياري و درايت هدايت در اين بود که به‌چيزي که نمي‌خواست تن نمي‌داد و هيچ‌چيز شکل‌گرفته و جاافتاده را قبول نمي‌کرد. او معترض بود. مدام معترض بود. اين آواره معترض را اگر انزواگر و انزواجو و مرگ‌طلب خوانده‌اند، به‌غلط خوانده‌اند و ناميده‌اند. او زندگي را در پويايي مي‌ديد، در بي‌قراري خويش مي‌ديد، اگر امروز زنده بود و تسلط دستاربندان را بر وطن ما مي‌ديد مطمئناً رودررو با رژيم جمهوري اسلامي مي‌ايستاد. هم با قلم هم با اسلحه“.
آثار هدايت، مشحون از علاقه شديد وي به‌ايران، نفرت از تسلط بيگانه، عشق به‌مردم رنجديده و بيزاري از رياکاري و زورگويي و به‌ويژه خرافه‌پرستي است.
برخي از آثار معروف او عبارتند از:
سگ ولگرد، سه‌قطره‌خون، سايه‌روشن، وغ‌وغ صاحاب، توپ مرواري، ترانه‌هاي خيام، و چندترجمه از نويسندگان اروپايي.
او در ۲۵فروردين ۱۳۳۰ در پاريس به‌زندگي خود خاتمه داد
