پنجم شعبان
میلاد چهارمین پیشوای اسلام انقلابی و مردمی
رهبر آزادی و عرفان، خصم یزید و مرتجعان
علی‌بن الحسین امام سجاد(ع)
آن که سهمگین‌ترین ضربات را به
ماندگارترین پیروزی‌های تاریخی
تبدیل کرد - مبارک باد
پرتوی از حیات تاریخ‌ساز امام سجاد:
امام سجاد(زین‌العابدین) در سال ۳۶ هجری در مدینه متولد شد.
در برخی اسناد تاریخی، روز پنجم ماه شعبان و در برخی دیگر روز ۱۵جمادی‌الاولی به‌عنوان روز تولد امام چهارم ذکر شده است. شهادت آن حضرت در سال ۹۵ هجری توسط خلیفه وقت ولیدبن عبدالملک صورت گرفت. دوران امامت وی ۳۵سال بود.
بنا بر روایات، مادر امام چهارم، که نامش ”شاه زنان“ معروف به ”بی‌بی‌شهربانو“ بود، همان دختر یزدگرد سوم پادشاه ایران بود که در جنگ اسیر شده و به‌عنوان کنیز به‌دست خاندان علی رسیده بود. حضرت علی او را به‌ازدواج امام حسین درآورد.
در ۲۴سالگی، او تنها و تنها مرد باقیمانده در عاشورا با شرایط بسیار سخت و سنگین بود. نوجوانی با قافله‌یی از دختران و زنانی که جز سرهای بریده پدر، برادر و فرزندان‌شان چیزی نداشتند و در محاصره لشکر وحوش یزید بودند.
تبدیل شر کثیر به خیر عظیم بی‌نظیر در تاریخ انسان با موضع‌گیری‌های تکان‌دهنده در بارگاه یزید به‌طوری‌که مردم شام را که مدت ۴۰سال فریب معاویه را خورده، معاویه را خلیفه اسلام و علی(ع) را کافر می‌پنداشتند با موضع‌گیری به‌غایت انقلابی و سخنرانی در مسجد شام دگرگون و منقلب کرد و یزید امپراطور قدرتمند و بی‌رقیب زمانه را به‌زانو درآورد و زهر شکست را بعد از پیروزی به حلقومش ریخت و بنی امیه را بی‌آینده کرد به‌طوری‌که پسر او (که نام او هم معاویه بود) بعد از مرگ یزید رسماً اعلام کرد که خلافت حق خاندان علی است و حکومت را نپذیرفت. (۱)
سخنرانی امام سجاد میان مردم کوفه و دگرگونی یکپارچه شهر کوفه: «منم پسر آن کس که او را در کنار فرات سر‌بریدند، بی آن‌که خونی ریخته باشد یا حقی به‌گردن داشته باشد. منم پسر آن‌کس که او را کشتند و پس از آن‌که دیگر یارای جنگ نداشت، بر سرش ریخته و شهیدش کردند و همین افتخار ما را بس است».
با برافراشتن پرچم عاشورا، راه و رسم مبارزه عاشورا‌گونه را جاودانه کرد به‌طوری‌که «هر زمین کربلا و هر روز عاشورا»، علیه ستمگران گردید و هیچ‌گاه شعله عاشورا خاموش نشد. به‌رغم ۳قرن تلاش خلفای بنی امیه، بنی مروان و بنی عباس که برای خاموش کردن این شعله آزادی‌خواهی، از هیچ جنایتی حتی شخم زدن مزار امام حسین و قهرمانان کربلا و کشتن زائران کوتاهی نکردند.
امام سجاد بعد از کربلا قافله بازمانده از عاشورای حسینی را به‌سوی زادگاه‌شان مدینه رهبری کرد او با یک برنامه حساب‌شده قافله اسرا را وارد مدینه کرد. قافله‌ای که تماماً دختران و زنانی بودند که عزیز‌ترین عزیزان‌شان را فدا کرده بودند. با طرح و برنامه امام سجاد این تنها نوجوان ۲۴ساله بازمانده از عاشورا، طوری وارد مدینه شدند که مدینه یکپارچه شیون و غوغا شد و مردم مدینه شرمنده و خجالت‌زده شدند و زبان تمامی ناصحین عافیت‌جو و طلبکار و مدعی، نه تنها بسته شد که در فضای خشم و نفرت مردم، خود را بدهکار و سرافکنده دیدند و شهر مدینه و به‌دنبال آن مکه یکپارچه علیه امپراطور قدرتمند یزید چنان برخاست که یزید چاره‌ای جز حمله به مدینه و قتل‌عام و تجاوز نداشت. یزید که جرأت نزدیک شدن به خاندان علوی را نداشت ناگزیر حضرت زینب را تبعید کرد که البته خود جرقه‌ای بر خرمن خشم مردم مدینه شد.
او به‌مدت ۳۵سال بعد از حماسه عاشورا، با موضع‌گیری‌ها و با حمایت از جنبش‌های برآمده از عاشورا در شهرهای مختلف، پرچم هیهات منا لذله امام حسین را در تاریخ جاودانه ساخت.
در شرایطی که سرکوب یزیدی و یأس و ناامیدی بر همه جا مستولی شده بود، شعله مقاومت و ایمان و امید را در مردم زنده نگه‌داشت.
او تربت امام حسین را وارد بالاترین شعائر اسلام یعنی نماز کرد تا مرزی باشد بین نماز حسینی با نماز یزیدی.
سازماندهی علنی و مخفی نهضت شیعه و هدایت آن را به‌پیش برد.
امام سجاد با برپا داشتن مجالس عزاداری برای شهیدان کربلا، سعی کرد این سنت را جا بیندازد و از این طریق به افشای مداوم حکومت یزید پرداخته و وقایع عاشورا را به آگاهی توده‌های وسیع جامعه می‌رساند و خیانت کسانی را که به امام حسین پشت کرده و به یاری‌اش برنخاستند هدف گرفته و رسوایشان می‌ساخت. در همین رابطه بسیاری از دعاها و مرثیه‌هایی که از امام سجاد نقل شده دارای چنین مضمون اجتماعی و مبارزاتی است.
سرانجام هشام‌بن عبدالملک مروان تاب تحمل امام سجاد را نیاورد و او را در سن ۵۹سالگی و پس از ۳۵سال مبارزه و جنگ بی‌امان سیاسی افشاگرانه علیه حاکمان جنایت‌کار مدعی خلافت مذهبی، در سال ۹۵ هجری به‌شهادت رساند. (۲)
نیایشی از امام زین العابدین در رثای رهبر شایسته زمانه
خداوندا تو در هر دوران و زمانه‌یی آیین خود را به‌وسیله راهبری به‌اثبات می‌رسانی و او را شاخص راه و چراغ راهنما قرار می‌دهی. بارالها او را قادر کن تا شکرگزار نعمتت باشد، و به ما نیز این توانایی را هم‌چون او عطا کن. خدایا از جانب خودت به او اقتداری عطا نما و فتح و پیروزی را با خون‌ریزی هر چه کمتر نصیب وی گردان.
او را با ستاد مقتدرت یاری کن. پشتش را محکم و بازوانش را قدرتمند نما. او را با چشمان خودت حفظ کن و تحت حفاظت خودت بگیر و با فرشتگانت او را یاری کن. خدایا با ارتش همیشه پیروزت او را یاری و مدد نما.
پرودگارا با او و به‌وسیله او کتاب، معیارها، آیین‌ها و سنت‌های پیامبرت را که درود تو ای خداوند بر او و دودمانش باد، احیا کن. بار پروردگارا توسط او ارزش‌های دینت را که ستمگران نابود کرده‌اند، زنده و احیا کن و زنگارهای ستم را به‌دست او از راه و رسم خود بزدای.
با او دشواری‌های راه را آسان کن و هر آن‌کس که راه تو را بسته، از میان بردار. خدایا آنها را که ستمگرانه مسیر تو را منحرف نشان می‌دهند، به‌دست او نابود کن.
بارالها، لطف و مرحمتش را نصیب دوستانت نما. دستش را بر دشمنانت باز کن.
خدایا، رحمت، محبت، لطف و مهربانی او را نصیبمان کن. و ما را گوش به‌فرمان و سرسپار او گردان تا برای کسب رضایتش کوشا باشیم و برای یاری و دفاع از او با همه‌چیزمان بپا‌خیزیم. بدین ترتیب به تو و پیامبرت نزدیکی و تقرب جوییم. (۳)
پا نوشت:
(۱) -عطف به کتاب راه حسین
(۲) - کتاب راه حسین صفحه ۱۴۱ تا ۱۵۸
(۳) - از نیایش امام زین‌العابدین علیه‌السلام در روز عرفه نیایش شماره ۴۷ صحیفه سجادیه
