۱۱مهر ۱۳۰۰ – شهادت کلنل محمدتقی‌خان پسیان

قیام بر علیه عوامل داخلی استعمار

کلنل پسیان هنگامی که متوجه شد قوام به‌جای محاکمه، به نخست‌وزیری رسیده، با اشراف به مهره استعمار بودن وی، راسا درصدد انجام اصلاحات اقتصادی اجتماعی و سیاسی در منطقه مأموریت خود برآمد تا آخرین کورسوی‌های انقلاب مشروطه را حفظ کند. به‌همین منظور کلنل پسیان عملاً والی‌گری خراسان را به‌عهده گرفت.‌ تهدید و تطمیع‌های قوام‌السلطنه نیز در وی تأثیر نکرد و حاضر به همکاری و همراهی با قوام‌السلطنه و حکومت کودتا نشد.

تلاش‌هایی برای زنده‌ نگه‌داشتن شعله آزادی‌خواهی در گوشه و کنار ایران

مبارزه با توطئه‌های قوام و رضاخان

پسیان در یکی از نامه‌هایش درباره مشکلات و اهداف خود نوشت:

«…ایرانی نمی‌میرد و محو نمی‌شود؛ اگر ما هم نبینیم، اخلاف ما خواهند دید؛ بر‌ماست که آنها را از ننگ ذلت خلاص نماییم؛ آری ما باید جانبازی کنیم، ما باید با هر کس که خائن وطن است بجنگیم… بی‌شبهه ما در این راه به موانع سهمگین برخواهیم خورد، ما بایست ریشه‌های سنگین خیانت را از جا کنده، اصول آریستوکراسی [اشرافیت] را از مملکت نابود سازیم. لیکن امیدوارم عزم آهنین ما سلاسل و قیودات ارتجاعی را از هم گسسته و تمام موانع و عوائق را برهم‌شکند، اتکال و اتکای ما به یاری خدا و ائمه اطهار است و بس… - محمدتقی پسیان». در چنین شرایطی بود که احمدشاه، قوام را به نخست‌وزیری گماشت. قوام ابتدا سعی کرد با تهدید و تطمیع پسیان دلاور را فریب داده و به سلک وابستگان به استعمار و استبداد درآورد. غافل از این‌که شور آزادگی و میهن‌پرستی پسیان او را به یک سردار سازش‌ناپذیر تبدیل‌کرده بود که سودایی جز آزادی میهن نداشت. و همان‌طور که خود گفته بود: «…مرا اگر بکشند، قطرات خونم کلمه ایران را ترسیم خواهد نمود و اگر بسوزانند، خاکسترم نام وطن را تشکیل خواهد داد».

شهادت کلنل پسیان

خدمات ارزنده کلنل پسیان به خراسان

تاثیر شهادت کلنل پسیان بر آزادی‌خواهان