روز ۷اردیبهشت ۱۳۳۰(۲۷آوریل ۱۹۵۱)، مجلس شانزدهم با اکثریت آرا به نخستوزیری دکتر مصدق رأی اعتماد داد. شایان یادآوری است که بهدنبال تصویب قانون ملیکردن نفت در ۲۹اسفند سال ۱۳۲۹، مبارزات مردم در مقابل کارشکنیهای دربار و عوامل استعمار و ارتجاع اوج گرفت. بهخصوص که علا، نخستوزیر وقت، در مقابل اجرای قانون ملیکردن نفت بهشدت کارشکنی و مقابله میکرد. اعتلای جنبش ملی مردم به اعتصاب قهرمانانه کارگران نفت جنوب منتهی شد و بهزودی کارمندان و کارآموزان شرکت نفت نیز به آنان پیوستند. درگیریها و مبارزات ادامه یافت و عاقبت به سقوط کابینه علا و پیشنهاد نخستوزیری دکتر مصدق توسط مجلس منجر گردید.
تصویب قانون خلعید از شرکت نفت انگلیس
دکتر مصدق قبول نخستوزیری خود را مشروط به تصویب قانون خلعید از شرکت نفت انگلیس و ایران توسط مجلس کرده بود. سپس مجلس در تاریخ ۹اردیبهشت ۱۳۳۰(۳۰آوریل ۱۹۵۱) قانون خلعید را که توسط کمیسیون نفت مجلس به ریاست دکتر محمد مصدق تنظیم شده بود، بهرغم کارشکنیهای دربار و ایادی استعمار و در اثر روشنگریهای دکتر مصدق و حمایت تمامی اقشار و طبقات مردم ایران، بهویژه نفتگران جنوب بهتصویب نهایی رساند. تصویب این قانون، پیروزی بزرگی برای جنبش ملی و ضداستعماری مردم ایران به رهبری دکتر مصدق بود که مدت ۶سال بود از طرف دکتر مصدق، بیوقفه دنبال میشد.
بهدنبال تصویب قانون خلعید، دکتر مصدق اقدام به تشکیل کابینه خود کرد و روز ۱۲اردیبهشت سال ۱۳۳۰ دولت خود را به مجلس معرفی کرد و معاقبا رأی اعتماد گرفت. بدین ترتیب اولین و تنها دولت ملی ایران در دوران معاصر توسط پیشوای نهضت ملی آغاز بهکار کرد و یکی از حساسترین فرازهای مبارزات ملی مردم به رهبری دکتر مصدق با پیروزی کامل بهپایان رسید. مصدق در یکی از نطقهای خود گفت: «...اگر در ملتی فداکار و پیشتاز وجود نداشته باشد، نه از عوامل سیاسی روز، نه از مقتضیات و جریانهای بینالمللی و نه از رقابتها و تضادهای سیاسی ممالک بزرگ، از هیچکدام نمیتوان استفاده کرد. این عوامل در آنجا که مردم بیدار و مواظب کار خود بوده که به مسئولیت و وظیفه تاریخی خود آشنایی داشتهاند ثمربخش شده و مسیر زندگی و سرنوشت میلیونها بشر محروم و فلکزده و... را بهصورتی معجزهآسا عوض کرده است».