۱۵ آوریل ۱۹۸۰ _ ۲۶ فروردین۱۳۵۹:
ژان پل سارتر فیلسوف معروف فرانسوی در سن ۷۵سالگی درگذشت.
سارتر یکی از بنیانگذاران مکتب اگزیستانسیالیسم است.
اگزیستانسیالیسم بهمعنی اصالت وجود، مکتبی است فلسفی که از جنگ جهانی اول در آلمان رواج یافت و سپس بهفرانسه و ایتالیا و دیگر نقاط جهان رسید و در محافل ادبی و مطبوعات نیز تأثیر کرد.
این مکتب معتقد است که انسان موجودی است ”خودآفرین” و بدون بستگی بهجایی میتواند خود و محیط خویشتن را بسازد.
مکتب اگزیستانسیالیسم در دهههای میانی قرن بیستم طرفداران زیادی در اروپا بهخصوص در میان روشنفکران چپ داشت.
ژان پل سارتر بدلیل مواضعش علیه فاشیسم هیتلری در جنگ جهانی دوم و دفاع از آزادی در سطح جهان، از احترام خاصی در میان مردم فرانسه و روشنفکران جهان برخوردار بود.
سارتر روز ۲۱ ژوئن ۱۹۰۵بهدنیا آمد. در سال ۱۹۲۹ با سیمون دوبووار آشنا شد.
سیمون دوبووار، فیلسوف، نویسنده و فمینیست فرانسوی همراه و همدم مادامالعمر او بود.
سارتر بهآزادی بنیادی انسان اعتقاد داشت و باور داشت که «انسان محکوم بهآزادی است».
سارتر بهعنوان روشنفکري فعال از نظر سیاسی شناخته میشد. وي از طرفداران کمونیسم بود، هرچند که هرگز بهطور رسمی بهعضویت حزب کمونیست درنیامد. وی بیشتر عمر خویش را صرف مطابقتدادن ایدههای اگزیستانسیالیستیاش کرد. سارتر معتقد بود که انسان باید خود سرنوشتاش را تعیین کند. وی همچنین، مطابق با اصول کمونیسم، باور داشت که نیروهای اقتصادی-اجتماعی جامعه که از کنترل انسان خارج هستند، نقشی حیاتی در تعیین مسیر زندگی اشخاص دارند.
در سال ۱۹۶۴سارتر برنده جایزه نوبل ادبیات شد ولی از پذیرفتن آن امتناع ورزید. درهمینسال، رئیس سازمانی شد بهنام دفاع از زندانیان سیاسی ایران که کارش تا پیروزی انقلاب ضدسلطنتي ادامه داشت.
سارتر در سال ۱۹۸۰از دنیا رفت. خاکستر او در گورستانی در پاریس بهخاک سپرده شد. پساز مرگ سارتر، سیمون دوبووار کتابی با نام مراسم وداع در مورد مرگ وی نوشت.
برخي از آثار وي عبارتند از:
* تهوع
* دستهای کثیف
* مگسها
* هستی و نیستی
* دیوار
* کلمات
* کارازکار گذشت
* شیطان و خدا
* روسپی بزرگوار
* گوشهنشینان آلتونا
* زنان تروا
* در دفاع از روشنفکران