بهتر است به جای نفرین بر تاریکی، شمعی روشن کرد
عفو بین‌الملل کی و چگونه تشکیل شد؟
عفو بین‌الملل به‌وسیله یک وکیل انگلیسی به نام ”پیتر بنسون“ در ژوئیه ۱۹۶۱ در شهر لندن پایه‌گذاری شد. به گفته بنسون ایده این کار وقتی به ذهن او رسید که خبر هفت سال زندان برای دو دانشجوی پرتغالی را شنید. او سپس در مقاله‌یی در روزنامه آبزرور به نام ”زندانیان فراموش شده“ نوشت: ”هر روز هفته، روزنامه را که باز می‌کنی داستانی از یک جایی و درباره یک کسی پیدا می‌کنی که حبس شده یا مورد شکنجه قرار گرفته یا بدار آویخته شده است چرا که عقاید او برای حکومتش غیرقابل پذیرش بوده است“ ...او سپس به‌وسیله جمعی از حقوقدانان، دانشگاهیان و محققان توانست عفو بین‌الملل را برای دفاع از حقوق‌بشر تأسیس کند. در دهه 60میلادی عفو بین‌الملل به‌وسیله سازمان ملل متحد، شورای اروپا و یونسکو دارای رتبه مشورتی شد. عفو بین‌الملل در سال ۱۹۷۷ به‌خاطر ایجاد کمپین بین‌المللی علیه شکنجه توانست برنده جایزه صلح نوبل و در ۱۹۷۸ برنده جایزه سازمان ملل در زمینه حقوق‌بشر شود. شعار عفو بین‌الملل اینست: ”بهتر است به جای نفرین بر تاریکی، شمعی روشن کرد“
عفو بین‌الملل در چه حوزه‌هایی فعالیت می‌کند؟
پنج حوزه کلیدی وجود دارد که عفو بین‌الملل به آنها رسیدگی می‌کند: حقوق زنان، حقوق کودکان، پایان بخشیدن به شکنجه و اعدام، حقوق پناهندگان و حقوق زندانیان سیاسی.اهداف ویژه عفو بین‌الملل چیست؟
لغو مجازات اعدام، پایان دادن به اعدامهای خودسرانه و ناپدید شدن افراد، تضمین محاکمه فوری و عادلانه برای همه زندانیان سیاسی، تضمین آموزش رایگان برای همه کودکان در سرتاسر جهان، مبارزه با مصونیت از نظام عدالت، پایان دادن به استخدام و استفاده از کودکان به‌عنوان سرباز، آزاد کردن همه زندانیان عقیدتی، توسعه حقوق فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی برای تمامی جوامع به حاشیه رانده شده، حمایت از مدافعان حقوق‌بشر، بالا بردن مدارای مذهبی، توقف شکنجه و بدرفتاری، توقف کشتارهای غیرقانونی در منازعات مسلحانه و حمایت از حقوق پناهندگان، مهاجران و پناه جویان.عفو بین‌الملل منابع مالی خود را از کجا تأمین می‌کند؟
عفو بین‌الملل تا حدود زیادی به‌وسیله کمک بلاعوض و حق الزحمه‌ای که اعضای آن در سرتاسر جهان می‌پردازند تأمین مالی می‌شود. عفو بین‌الملل حداقل دو میلیون عضو در سراسر جهان دارد. عفو بین‌الملل می‌گوید هیچ‌گونه کمک و بخششی را از جانب حکومتها و سازمانهای حکومتی نمی‌پذیرد. این هدایای شخصی و غیرمنتسب این اجازه را می‌دهد تا این سازمان استقلال کامل خود را از هر دولتی حفظ کند.نحوه اداره عفو بین‌الملل به چه صورت است؟
عفو بین‌الملل تا حدود زیادی از اعضای داوطلب ساخته شده است اما شمار کمی کارمند حقوق‌بگیر هم دارد. در کشورهایی که عفو بین‌الملل حضور نیرومندی دارد، اعضا در دسته‌هایی به نام ”بخش“ سازمان داده شده‌اند. بخشها، معمولاً فعالیتهای بنیادی عفو بین‌الملل را به‌وسیله تعداد قابل توجهی عضو و کارمندان تخصصی، هماهنگ می‌کنند. هر کدام از آنان دارای هیأت مدیره‌ای می‌باشند. علاوه بر این یک دبیرخانه بین‌المللی مسئول هدایت و انجام امور روزانه عفو بین‌الملل است. این دبیرخانه تقریباً توسط ۵۰۰ کارمند تخصصی عضو و در رأس آن یک دبیرکل اداره می‌شود. دبیرخانه بین‌المللی چندین برنامه کاری دارد: سازمانها و حقوق بین‌الملل، تحقیقات، کمپینها، بسیج نیرو و ارتباطات. دفتر دبیرخانه از زمان تأسیس در نیمه دهه ۱۹۶۰ در لندن واقع شده است.نحوه کار عفو بین‌الملل به چه صورت است؟
تهیه گزارشهای مختلف از وضعیت حقوق‌بشر در کشورهای مختلف، راه‌اندازی کمپینهای مختلف برای دفاع از حقوق‌بشر، صدور بیانیه‌ها و فراخوانها برای جلوگیری از اعدام و شکنجه زندانیان از جمله شیوه‌های کار عفو بین‌الملل است. برگزاری کنفرانسهای بین‌المللی و کنسرتها و گردهماییها در کشورهای مختلف جهان برای جلب حمایت افکار عمومی نیز یکی دیگر از این شیوه‌هاست. یک تکنیک مؤثر عفو بین‌الملل ”اقدام فوری“ با هدف بسیج سریع اعضا و حامیان آن در سراسر جهان است. مثلاً عفو بین‌الملل ”در 22دسامبر2011- اول دی 1390یک“ اقدام فوری با عنوان: ”ساکنان «کمپ اشرف» در معرض خطر در عراق“ صادر کرد و خواستار تضمین حفاظت ساکنان اشرف شد. عفو بین‌الملل در مجموع بیش از 30 بار در رابطه با اشرف و ضرورت حفاظت ساکنان آن موضعگیری کرده است.
در مورد زندانیان سیاسی ایران هم بارها عفو بین‌الملل از ”اقدام فوری“ استفاده کرده است. برای مثال روز 21مرداد91، عفو بین‌الملل به این وسیله برای توقف حکم اعدام زندانی سیاسی غلامرضا خسروی، فراخوان داد و اعلام کرد: وی به‌دلیل خودداری از «اعتراف اجباری» مورد شکنجه و یا بدرفتاری مکرر قرار گرفته است. غلامرضا خسروی به اتهام کمک به سیمای آزادی محکوم به اعدام شده است.
عفو بین‌الملل چگونه گزارشهای خود را در مورد شکنجه در کشورها تهیه می‌کند؟
عفو بین‌الملل از کشورهایی که نقض حقوق‌بشر و شکنجه زندانیان در آن رایج است با اعزام هیأتهایی گزارشاتی جمع‌آوری می‌کند. اما اگر در کشوری مانند ایران که رژیم حاکم اجازه بازدید به سازمانهای حقوق‌بشری نمی‌دهد، عفو بین‌الملل بر منابع اطلاعاتی خارج از کشور شامل گزارش رسانه‌های خبری، کارشناسان، پناهندگان، نمایندگان دیپلوماتیک و مدافعان حقوق‌بشر تکیه می‌کند.مهمترین دستاوردهای عفو بین‌الملل طی این مدت چه بوده است؟
عفو بین‌الملل با همکاری دیگر سازمانها و مدافعان حقوق‌بشر تا کنون توانسته: مجازات اعدام در ۸۰ کشور دنیا را متوقف سازد.به برپایی دادگاههای رسیدگی به جنایات علیه بشریت کمک کند.
و برای آزادی هزاران زندانی سیاسی تلاش کند.
عفو بین‌الملل برای ایجاد کمیساریای عالی حقوق‌بشر ملل‌متحد و دادگاه جنایی بین‌المللی تلاش زیادی کرد و این تلاشها به نتیجه رسید.
