۱۳آذر۱۳۱۹-۴دسامبر۱۹۴۰:
نگاهی برمبارزات دکترمحمدمصدق دربرابر استبداد و استعمار:
در خرداد 1302 دکتر مصدق به سرپرستی وزارت امور خارجه منصوب شد. ولی 3 ماهی که در این سمت باقی بود در برابر دعاوی و باجگیریهای دولت استعماری انگلیس سرسختانه ایستادگی کرد. در همین سال مصدق بعنوان نماینده مردم تهران وارد مجلس شد.
نگاهی برمبارزات دکترمحمدمصدق دربرابر استبداد و استعمار:
در خرداد 1302 دکتر مصدق به سرپرستی وزارت امور خارجه منصوب شد. ولی 3 ماهی که در این سمت باقی بود در برابر دعاوی و باجگیریهای دولت استعماری انگلیس سرسختانه ایستادگی کرد. در همین سال مصدق بعنوان نماینده مردم تهران وارد مجلس شد.
در آبان ۱۳۰۴ که رضاخان، ماده واحده تغییر سلطنت را برای تصویب به مجلس برد دکتر مصدق قهرمانانه با آن به مخالفت برخاست. او در نطق تاریخی خود در نهم آبان ۱۳۰۴ در مورددیکتاتوری سلطنتی رضاخان فریاد زد:
«این ارتجاع و استبداد صرف است... کسی در مملکت باشد که هم شاه باشد، هم رئیس الوزراء و هم حاکم. اگر اینطور باشد که ارتجاع صرف، استعمار، واستبداد صرف است، پس چرا خون شهدای راه آزادی را بیخود ریختید؟ چرا مردم را به کشتن دادید؟... من اگر سرم را ببرند، قطعه‌قطعه‌ام کنند ، ریزریزم کنند... به این شکل حکومت، رأی نخواهم داد..»
درپاسخ همین مخالفت، رضاخان، دکتر مصدق را توقیف و به بیرجند تبعید کرد.زندگی مصدق تا سقوط دیکتاتوری رضاخان در شهریور 1320همواره در دربدری، تبعید و زندان سپری شد.
روز 13 آذر 1319 دکتر محمد مصدق که در بیرجند، زندانی بود به احمدآباد ساوجبلاغ نزدیک کرج منتقل، و به حالت تبعید، تحت نظر مأموران انتظامی در آمد .
پس ازسقوط دیکتاتوری رضاخان در شهریور 1320، و اوجگیری جنبش علیه دیکتاتوری سلطنتی پهلوی، فضای سیاسی نسبتا بازی در ایران بوجود آمد؛ زندانیان سیاسی آزاد شدند و دکتر مصدق نیز از زندان آزاد شد و درسال 1322 بنا به درخواست و اصرار مردم به تهران آمد و در انتخابات مجلس شرکت نمود و با اخذ بیشترین آراء بعنوان نماینده اول تهران، راهی مجلس چهاردهم شد.
