درروشنای رمضان (۱۸)

عبادت

می‌گویند که ماه رمضان، ماه عبادت است. عبادت چیست؟ آیا عملی است فردی و منفک از فعالیتهای اجتماعی؟ قطعاً خیر! عبادت به‌معنای عام، ‌ یعنی سرسپردن به نظام آفرینش. ‌یعنی حرکت‌کردن در مسیر تکامل. اگر چنین جهتی وجود دارد؛ اگر ‌ چنین ریسمان محکمی وجود دارد؛ ‌پس ضرورت دارد به‌آن چنگ بزنیم، به‌آن تسلیم بشویم و به‌آن اظهار سرسپردگی کنیم.
‌
”وما أرسلنا من قبلک من رّسولٍ إلّا نوحی إلیه أنّه لا إله إلّا أنا فاعبدون“
همه انبیایی که آمدند، گفتند به ما پیام رسیده، که همانا غیر از او خدایی نیست، ‌جهتی جز مسیر او نیست، پس باید با آن‌همراه شد.

این، همان معنای عام عبادت است.
بدین‌ترتیب روشن می‌شود که چرا قرآن، عبادت را فلسفه آفرینش و خلقت می‌داند:

“ و ما خلقت الجنّ والإنس إلّا لیعبدون “
”جن و انس را جز برای عبادت نیافریدم.

پس عبادت یعنی راه‌سپردن در همین مسیر هستی.
یعنی عملکرد مناسب به‌منظور دست‌یابی به کمال.
پس می‌توان نتیجه گرفت که عبادت در صحنه اجتماعی و در حرکت سیاسی به‌معنی ازبین‌بردن آن زنگارهایی است که مانع شتاب جامعه به سمت تکامل می‌شود. و در حیطه فردی به‌معنی نفی وابستگیهای طبقاتی و تمایلات ضدتکاملی می‌باشد. لذا برخلاف همه برداشتهای سطحی، شکلی و ارتجاعی از مفهوم عبادت، عبادت پیام حریت است و آزادی، نه بردگی و بندگی.