در ساعت‌های اولیه بعد از نیمه‌شب ۱۸تیر سال ۱۳۷۸ جمع کثیری از دانشجویان در خوابگاه دانشجویی امیرآباد تهران به یک تظاهرات ضدحکومتی دست زدند و علیه اختناق حاکم شعار دادند.
یکان‌های ویژه ضدشورش منطقه را به‌محاصره خود درآورده و ضمن شلیک گاز اشک‌آور، با سلاح گرم و باتون به خوابگاه‌های دانشجویان حمله کردند. آنها دانشجویان را به‌طرز وحشیانه‌ای مورد ضرب‌وجرح قرار دادند.
۳تن از دانشجویان در جریان حمله پاسداران به کوی دانشگاه کشته، بیش از ۱۰۰۰تن زخمی و نزدیک به ۱۰۰۰تن نیز توسط پاسداران دستگیر شدند.
در پی این حادثه، دانشجویان خواستار استعفای وزیر کشور خاتمی شدند.
روز ۱۹تیر، هزاران دانشجو در حالی‌که شعارهای مشهور تظاهرات مردمی علیه رژیم شاه، ”می‌کشم، می‌کشم، آن‌که برادرم کشت” و ”توپ، تانک، مسلسل، دیگر اثر ندارد” را تکرار می‌کردند به تظاهرات علیه رژیم پرداختند.
در این تظاهرات نیز یک دانشجو با شلیک پاسداران از ناحیه چشم مجروح شد و ساعتی بعد به‌شهادت رسید. تعداد شهدای این قیام تا روز ۱۹تیر به ۷نفر رسید.
دامنه این قیام به ۱۷شهر کشور رسید. قیام دانشجویان در تبریز به کشته‌شدن یک دانشجو، مجروح شدن ده‌ها تن و دستگیری صدها دانشجوی دیگر منجر شد.
این تظاهرات در روزهای بعد با همراهی صدها هزار نفر از جوانان و مردم تهران اوج دیگری پیدا کرد و محل نمایش دجالگرانه نماز جمعه رژیم در دانشگاه تهران نیز به آتش کشیده شد.
مردم و دانشجویان شعار می‌دادند:
”حکومت آخوندی برکنار، برکنار”، ”بچه‌ها قیام شروع شد، ۲۰سال سکوت تمام شد”، ”وای به‌روزی که مسلح شویم”.
دار و دسته خاتمی می‌خواستند خود را به این قیام شکوهمند و دانشجویان، نزدیک نشان دهند. اما دانشجویان با پاسخ نه و گوشمالی مقامات رژیم که به میان دانشجویان رفته بودند، دست رد به‌سینه آنان زدند. دانشجویان، موسوی لاری، وزیر کشور خاتمی را مضروب و عمامه‌اش را پرتاب کرده و او را با خفت و خواری از صحنه بیرون انداختند.
شورای عالی امنیت رژیم به‌ریاست خاتمی، در اطلاعیه‌های متعدد، تظاهرات را غیرقانونی خواند و جواز سرکوب قیام دانشجویان و مردم را صادر کرد. روزنامه حکومتی کیهان ضمن ابراز وحشت از این قیام از «ورود سازمان‌یافته مجاهدین در این قضایا» خبر داد و از قول عوامل رژیم نوشت:
”آنها می‌خواهند به‌جای آرم جمهوری اسلامی، آرم شیر و خورشید بر پرچم ایران نقش ببندد”.
یادآوری می‌شود، پرچم شیر و خورشید نشان، مصوبه شورای ملی مقاومت و مربوط به مردم و مقاومت ایران است.
خامنه‌ای، ولی‌فقیه جنایتکار رژیم پس از چند روز سکوت گفت:
دشمن امنیت ملی ما را هدف گرفته است، امنیت ملی از همه چیز واجب‌تر است. دشمنان اصلی ما طراحان این قضایا هستند”.
دانشجویان نیـز در پاسخ شعار دادند:
”خامنه‌ای حیا کن، رهبری را رها کن! مرگ بر استبداد، زنده باد آزادی!”
«ولایت، مهم‌ترین رکن حکومت و نظام ما در قانون اساسی کشور ما است. اهانت به این رکن، اهانت به قانون اساسی است. اهانت به قانون‌گرایی است و اهانت به همه ارزش‌های انقلابی است».
آخوند جنایتکار در این روز ـ پس از سرکوب وحشیانه جوانان ـ در منتهای وقاحت با اشاره به دانشجویان مجروح و دستگیر شده افزود:
«افرادی که اتوبوس و اموال عمومی را آتش می‌زنند، آنها که ماشین بیت‌المال را آتش می‌زنند و حتی اتومبیل شخصی افراد را از بین می‌برند، اینها چه عناصری هستند و دارای چه ماهیتی می‌باشند؟ بی‌تردید این افراد دشمن مردم ایران و ارزش‌های این مرز و بوم هستند، این اوباش حتی به مساجد هم تعرض کردند. ادامه این وضع برای نظام ما کشور ما و ملت ما قابل‌تحمل نخواهد بود. دیروز نسبت به این عناصر دستور قاطع داده شد، دیروز غروب دستور قاطع صادر شد تا هر گونه حرکت این عناصر فرصت‌طلب، هر کجا که باشد با شدت و با قاطعیت برخورد شود و سرکوب شوند. مردم ما شاهد خواهند بود که از امروز نیروی انتظامی، نیروی قهرمان بسیج حاضر در صحنه، با این عناصر فرصت‌طلب و آشوبگر چه خواهند کرد.
دشمنان خارجی، آنها که در این چند روز کف زدند و هم‌چنین این عناصر پست و مزدور، بدانند اسلام در این کشور زنده است و زنده خواهند ماند. نیروهای امنیتی قدرتمند ما اعم از نیروی انتظامی، بسیج و سایر قوا و پرسنل بیدار وزارت اطلاعات در صحنه مقتدرانه خواهند بود. خوشبختانه اکثر این عناصر در ظرف دیروز و دیشب دستگیر شده‌اند. همه این افراد مورد بازجویی قرار خواهند گرفت. در میان این افرادی که دستگیر شده‌اند افراد شرور، جنایتکار و سابقه‌دار، وابسته به گروهک‌های معاند و ورشکسته، افرادی که به نوعی از سوی دست‌های مشکوک تطمیع شده بودند، همه اینها دیده می‌شوند که در فرصت مناسب ماهیت این افراد به مردم معرفی خواهد شد. بی‌تردید آنهایی که به آشوب و تخریب اموال عمومی و تعرض به نظام در این چند روز مشغول بوده‌اند، در دادگاه‌های صالحه ما محاکمه خواهند شد و طبق قوانین و مقررات به مجازات خواهند رسید».
شورای ملی مقاومت با صدور ۱۰اطلاعیه، مردم دنیا را در جریان جزئیات این قیام قرار داد. ایرانیان هوادار مجاهدین نیز در ۲۵شهر بزرگ دنیا دست به تظاهرا‌ت‌هایی در حمایت از قیام دانشجویان زدند.
رئیس‌جمهور برگزیده‌ٔ مقاومت مریم رجوی طی پیامی گفت:
”مردم ایران” جمعه خونین “کوی دانشگاه را از یاد نخواهند برد“.
مسؤل شورای ملی مقاومت آقای مسعود رجوی نیز در پیامی در ۲۴تیرماه ۱۳۷۸ گفت:
«جمعبندی و برآیند سیاسی یک هفته قیام و مقابله جانانه در برابر غاصبان حق حاکمیت ملت، در یک‌کلام، اثبات مرحله سرنگونی رژیم زهرخورده آخوندی و ضرورت ریشه‌کن کردن استبداد خون‌آشام مذهبی و جایگزینی یگانه آلترناتیو دموکراتیک و مردم سالار است».
